130-06

GRA¯YNA ZIÓ£KOWSKA, STANIS£AW TOKARZEWSKI Zak³ad Mikrobiologii Weterynaryjnej Instytutu Chorób ZakaŸnych i Inwazyjnych Wydzia³u Medycyny Weterynaryjnej AR, Determination of antifungal activity of Enizol: a specific disinfecting preparation The objective of the present study was to evaluate the antifungal activity of Enizol, a new disinfecting preparation with enilkonazole as the active substance. For both the studies in vitro and in vivo the initial concentration of Enizol was constituted by an aqueous solution of the preparation at a ratio of 1:100. The investigations covered 34 strains of the following mould fungi: A. fumigatus (n=5), A. versicolor (n=3), Penicillium spp. (n=5), Cladosporium spp. (n=4), Scopulariopsis spp. (n=3), Fusarium spp. (n=4), Alternaria spp. (n=5), Mucor spp. (n=5), as well as 10 strains of yeast-like fungi: Candida albicans (n=5) and Candida non-albicans (n=5). The minimal inhibitory concentration (MIC) and minimal fungicidal concentration (MFC) of Enizol were determined in vitro according to NCCLS M27-A and by a cylinder dilution method. The MIC values for these organisms appeared to be differentiated and ranged from 0.07 µgml-1 (A. versicolor) up to 37.5 µgml-1 (Mucor spp.). A group of extremely sensitive fungi comprised Aspergillus spp. (0.07 - 1.2 µgml-1), Penicillium spp. (0.07 – 1.2 µgml-1) and Alternaria spp. (2.4 µgml-1); Cladosporium spp. genus (4.75 µgml-1) indicated the medium susceptibility toward the inhibitory activity of Enizol, whereas Fusarium spp. (9.5 µgml-1), Mucor spp. (19.0 – 37.5 µgml-1) and Scopulariopsis spp. (19.0 µgml-1) had the lowest values. The antifungal efficacy of the studied preparation is confirmed by its lethal characteristics. The minimal fungicidal concen- trations (MFC) were differentiated subject to the species of fungus studied. At the same time the sensitivity of the anascogenic yeast Candida genus was analyzed and consequently the fungi were classified among the organisms relatively resistant to (9.5 µgml-1 MIC, 37.5 µgml-1 MFC) Enizol activity. The studies in vivo confirmed the sensitivity of fimbriate fungi to the preparation and, usually, this was consistent with the tests in vitro. At the same time the antifungal efficacy of Enizol in vivo was demonstrated towards the fungi Candida genus, which indicates its usability as a lethal preparation in an environment where animals stay.
Keywords: geese, Enizol, yeast-like fungi, mould, MIC, MFC Odnotowywany w ostatnich latach wzrost wystêpo- Konwersja oportunistycznych lub saprofitycznych wania infekcji grzybiczych, a szczególnie tzw. grzy- grzybów w formê patogenn¹ odbywa siê najczêœciej bic oportunistycznych, poza ludŸmi i ró¿nymi gatun- pod wp³ywem os³abienia ptaków, obni¿enia ich od- kami ssaków w znacznej mierze dotyczy równie¿ pta- pornoœci lub zaburzeñ w sk³adzie i funkcjonowaniu ków (3, 5, 9). Pomimo stosowania coraz doskonalszych fizjologicznej mikroflory poszczególnych ontocenoz.
technologii produkcji drobiu oraz dba³oœci o zacho- Bior¹c pod uwagê wzrastaj¹c¹ liczbê infekcji ptaków wanie warunków higienicznych, stopieñ zaka¿enia wywo³ywanych przez grzyby, pojawianie siê nowych ptaków i œrodowiska ich bytowania jest wysoki.
niezwykle groŸnych patogenów, a tak¿e szczepów i ga- Infekcje oportunistyczne powodowane by³y najczêœ- tunków grzybów opornych na powszechnie stosowa- ciej przez grzyby komensaliczne, takie jak np. Candi- ne preparaty lecznicze, niezmiernie istotna wydaje siê da albicans (30) lub saprofity z rodzaju Aspergillus mo¿liwoœæ dysponowania szerokim arsena³em efek- (1, 9). Nowym problemem sta³y siê obecnie zaka¿enia tywnych preparatów przeciwgrzybiczych.
grzybami sporadycznie dot¹d zwi¹zanymi z procesa- Ze wzglêdu na fakt, ¿e g³ównym Ÿród³em zaka¿e- mi chorobowymi. Do grupy tej zaliczyæ nale¿y, miê- nia stad jest œrodowisko ich bytowania, a tak¿e pasza dzy innymi, grzyby strzêpkowe z rodzaju Fusarium, (19), rozstrzygaj¹c¹ rolê w zwalczaniu grzybic u pta- Acremonium, Scedosporium, Paecilomyces i Mucor ków odgrywaj¹ antygrzybicze œrodki dezynfekcyjne (14, 27), a tak¿e non-albicans gatunki Candida (C. gla- aplikowane najczêœciej w formie aerozolu lub zamg³a- brata, C. krusei, C. tropicalis), Cryptococcus spp. oraz wieñ (22). W du¿ych fermach leczenia ptaków zaka- ¿onych grzybic¹ na ogó³ siê nie stosuje (21).
Wœród dostêpnych aktualnie na rynku preparatów 2,4; 1,2; 0,6; 0,3; 0,15 i 0,075 µg substancji czynnej (enil- antygrzybiczych jedynie ma³a ich czêœæ znalaz³a za- konazolu) w 1 ml pod³o¿a. Do tak przygotowanych kolbek stosowanie w zwalczaniu grzybic u ptaków. Nale¿¹ wprowadzono inokulum grzyba w postaci trzech cylinder- do nich tiabendazol (17), amfoterycyna B (8, 13), flu- ków.
cytozyna (13), nystatyna (17), enilkonazol (18), itra- W przypadku grzybów dro¿d¿opodobnych do 5 ml pod- konazol (6, 25) i flukonazol (13, 17, 18, 23, 25).
³o¿a Sabourauda z odpowiednim stê¿eniem preparatu, wpro- Ze wzglêdu na wysok¹ skutecznoœæ antygrzybicz¹, wadzono 0,2 ml uprzednio przygotowanego inokulum.
stabilnoœæ jego aktywnoœci, bez wzglêdu na fizyczn¹ Kontrolê stanowi³y analogiczne posiewy na pod³o¿e Sabo- formê preparatu (p³yn, aerozol, œwieca dymna), brak urauda bez dodatku preparatu. Wyniki odczytywano po interferencyjnego oddzia³ywania z równoczeœnie sto- 3 dniach (rodzaj Candida) oraz po 7 dniach inkubacji sowanymi œrodkami dezynfekcyjnymi oraz stosunko- w temperaturze 25°C lub 37°C (rodzaj Candida spp., Asper- wo nisk¹ czêstotliwoœæ wystêpowania niekorzystnych gillus fumigatus). Za wartoœæ MIC przyjmowano stê¿enie efektów ubocznych na szczególn¹ uwagê zas³uguje leku ca³kowicie hamuj¹ce wzrost grzyba.
zaliczany do grupy imidazoli enilkonazol (7, 26). Pre- Oznaczanie minimalnego stê¿enia grzybobójczego parat ten wchodzi w sk³ad dostêpnych na rynku anty- (MFC). Hodowle grzybów uznane po 3 dniach (Candida grzybiczych œrodków dezynfekcyjnych o nazwach spp.) lub 7 dniach obserwacji za negatywne (brak wzrostu) w próbie MIC, inkorporowano w sta³e pod³o¿e Sabourau- Imawerol – przeznaczony dla byd³a, koni i psów oraz da bez dodatku leku. Inkubacjê posiewów prowadzono przez Clinafarm przeznaczony g³ównie dla drobiu (2).
3 dni (rodzaj Candida) lub 7 dni (grzyby pleœniowe) w tem- Celem badañ by³o okreœlenie antygrzybiczej aktyw- peraturze 25°C i 37°C. Jako MFC przyjmowano stê¿enie noœci Enizolu, nowego preparatu, którego substancjê preparatu powoduj¹ce ca³kowite hamowanie wzrostu grzy- czynn¹ stanowi enilkonazol, przeznaczonego do zwal- bów (ocena makroskopowa).
czania grzybów w œrodowisku bytowania drobiu, a tak- Programem dezynfekcji objêto 3 fermy hodowlane gêsi reprodukcyjnych, z których ka¿da liczy³a oko³o 500 pta- ków. Oprysk obiektów wodnym roztworem Enizolu o stê- Preparat przeciwgrzybiczy. W badaniach zastosowa- ¿eniu 1 : 100 (10 ml preparatu na 1 litr wody) prowadzono no Enizol, produkt firmy Vet-Agro, którego substancjê czyn- przez 3 kolejne dni. Antygrzybicz¹ aktywnoœæ preparatu n¹ stanowi enilkonazol, substancja syntetyczna z grupy oceniano na podstawie jakoœciowych i iloœciowych zmian imidazoli. Wyjœciowe stê¿enie preparatu zarówno do ba- mikroflory grzybiczej w badanych stadach gêsi. W tym celu dañ in vivo, jak i in vitro stanowi³ wodny roztwór Enizolu od 10 losowo wybranych z ka¿dego stada ptaków pobiera- no wymazy z jamy dziobowej w trzech ustalonych termi- nach: bezpoœrednio przed przeprowadzeniem dezynfekcji Szczepy. Badaniami objêto 34 szczepy grzybów pleœnio- (I termin), a nastêpnie 3 dni (II termin) po trzecim oprysku wych stanowi¹cych izolaty kliniczne i pochodz¹cych z ko- oraz 10 dni (III termin) po trzecim oprysku.
lekcji w³asnej Zak³adu Mikrobiologii Weterynaryjnej do Pobrany materia³ inokulowany na sta³e pod³o¿e Sabo- których nale¿a³y: Aspergillus fumigatus (n = 5), Aspergil- urauda (z dodatkiem chloramfenikolu) inkubowano rów- lus versicolor (n = 3), Penicillium spp. (n = 5), Cladospo- nolegle w temperaturze 25°C i 37°C do 14 dni. Identyfika- rium spp. (n = 4), Scopulariopsis spp. (n = 3), Fusarium cjê uzyskanych hodowli przeprowadzano klasycznymi spp. (n = 4), Alternaria spp. (n = 5), Mucor spp. (n = 5) metodami mikologicznymi z wykorzystaniem komercyjne- oraz 10 szczepów grzybów dro¿d¿opodobnych: Candida go testu API 20C i API 20C Aux (bioMerieux) dla grzy- albicans (n = 5) oraz Candida non-albicans (n = 5).
bów dro¿d¿opodobnych oraz klucza identyfikacyjnego do oznaczania grzybów strzêpkowych wed³ug St-Germain Inokulum. Szczepy grzybów pleœniowych namna¿ano i Summerbell (23).
przez okres 7 dni na sta³ym pod³o¿u Sabourauda w tempe- raturze 25°C. Z uzyskanych kolonii wycinano korkoborem o œrednicy 5 mm cylinderki agarowe, których powierzch- Antygrzybicz¹ aktywnoœæ Enizolu, syntetycznego nia pokryta by³a homogenn¹ mikrokultur¹ grzyba. Mate- preparatu z grupy imidazoli, okreœlono in vitro w sto- ria³ ten, pobierany z miejsc jednakowo oddalonych od cen- sunku do szczepów z rodzaju Candida (n = 10) oraz trum kolonii zawiera³ podobne jakoœciowo i iloœciowo ele- powszechnie wystêpuj¹cych w œrodowisku przedsta- menty grzyba i stanowi³ wystandaryzowane inokulum, nie- wicieli grzybów pleœniowych nale¿¹cych do: Asper- gillus spp., Penicillium spp., Cladosporium spp., Sco- W przypadku grzybów dro¿d¿opodobnych inokulum sta- pulariospis spp., Fusarium spp., Alternaria spp., Mu- nowi³a zawiesina komórek o gêstoœci 105 jtk ml–1 uzyskana cor spp. (n = 34). Zastosowana w badaniach cylinder- z 48-godzinnej hodowli poszczególnych szczepów rodzaju kowa metoda rozcieñczeñ (28) charakteryzowa³a siê Candida na sta³ym pod³o¿u Sabourauda.
przede wszystkim dobr¹ standaryzacj¹ inokulum grzy- Oznaczanie minimalnego stê¿enia hamuj¹cego bów strzêpkowych, co w innych stosowanych dotych- (MIC). Badania wykonano na p³ynnym pod³o¿u Sabourau- czas technikach by³o trudne do uzyskania (10, 16, 20).
da (à 50 ml) zawieraj¹cym okreœlone stê¿enia Enizolu wy- Klasyczna metoda cylinderkowa opracowana do nosz¹ce odpowiednio 150,0; 75,0; 37,5; 19,0; 9,5; 4,75; badania wra¿liwoœci dermatofitów, wymaga³a jednak Tab. 1. MIC i MFC Enizolu dla wybranych gatunków grzy- noœci¹ antygrzybicz¹ w stosunku do A. fumigatus (MIC wynosi 0,1-1 µgml–1) oraz stosunkowo s³abym oddzia- ³ywaniem na grzyby z rodzaju Candida. Równie¿ der- matofity, bez wzglêdu na gatunek, cechuj¹ siê wysok¹ Brak informacji dotycz¹cych wra¿liwoœci innych gatunków grzybów strzêpkowych na enilkonazol, w tym stanowi¹cych potencjalne zagro¿enie zdrowia, a nawet ¿ycia ludzi i zwierz¹t, grzybów oportunistycz- nych jak np. Fusarium spp., Alternaria spp. czy Mu- cor spp., uniemo¿liwia pe³n¹ analizê uzyskanych obec- nie wyników. Ze wzglêdu natomiast na fakt, ¿e anty- grzybicza aktywnoœæ azoli jest wysoce zró¿nicowana i zale¿y zarówno od rodzaju preparatu, jak i gatunku grzyba, a dok³adnie jego cytochromu P450 (12), nie mo¿na przeprowadziæ analogii miêdzy dobrze pozna- n¹ aktywnoœci¹ w tym zakresie (4, 12, 24) najnowszej wprowadzenia pewnych modyfikacji w przypadku generacji pochodnych z tej grupy leków, ze skutecz- grzybów pleœniowych. Obserwowano bowiem w sta- noœci¹ enilkonazolu. Analizuj¹c uzyskane dane (tab. 1) ³ym pod³o¿u Sabourauda widoczny, choæ ograniczony nale¿y podkreœliæ wysok¹ aktywnoœæ in vitro badane- do p³aszczyzny wertykalnej, wzrost inokulum, bez go preparatu w stosunku do grzybów oportunistycz- wzglêdu na stê¿enie preparatu antygrzybiczego. Wpro- nych z rodzajów: Aspergillus, Penicillium, Alternaria wadzenie pod³o¿a p³ynnego, dziêki równoczesnemu i Cladosporium. Pozosta³e z testowanych rodzajów, kontaktowi bezpoœredniemu wszystkich komórek in- tj. Fusarium, Mucor czy Scopulariopsis podobnie jak okulum z badanym preparatem, zapobieg³o wykorzy- w przypadku stosowania innych preparatów (4, 12, 24) stywaniu przez grzyby œladowych iloœci substancji charakteryzowa³y siê wysokim stopniem niewra¿liwoœci.
od¿ywczych, znajduj¹cych siê w cylinderku agarowym Uwzglêdniaj¹c fakt, ¿e wartoœci uzyskane w statycz- inokulum, czyli eliminowa³o ewentualny „nieswoisty” nych oznaczeniach aktywnoœci preparatów antygrzy- wzrost hodowli. Dermatofity ze wzglêdu na wy¿sze biczych in vitro (MIC) nie odzwierciedlaj¹ w sposób wymagania wzrostowe oraz znacznie d³u¿szy czas bezpoœredni ich oddzia³ywania w warunkach klinicz- generacji bez wzglêdu na zastosowan¹ formê pod³o¿a nych (10, 11), podjêto próbê oceny skutecznoœci pre- nie wykazywa³y tego typu wzrostu (28).
paratu Enizol w œrodowisku naturalnym gêsi hodow- Badania in vitro pozwoli³y ustaliæ, ¿e Enizol cha- lanych. Badania przeprowadzono w trzech wytypowa- rakteryzuje siê wysok¹ aktywnoœci¹ antygrzybicz¹ nych fermach hodowlanych o zbli¿onej liczebnoœci w stosunku do testowanych grzybów (tab. 1). Wartoœ- stad, ale zró¿nicowanych warunkach œrodowiska.
ci MIC dla tych organizmów by³y zró¿nicowane i za- Wykazano, ¿e bez wzglêdu na rodzaj budynku, w ja- wiera³y siê w przedziale od 0,07 µgml–1 (Aspergillus kim przebywa³y ptaki (drewniany lub murowany), flora versicolor) do 37,5 µgml–1 (Mucor spp.). Do grupy grzybicza izolowana z ich jamy dziobowej by³a zbli- grzybów szczególnie wra¿liwych zaliczyæ nale¿y ¿ona (tab. 2-4) i obejmowa³a przedstawicieli z rodza- Aspergillus spp., Penicillium spp. oraz Alternaria spp.; ju Acremonium, Aspergillus, Cladosporium, Fusarium, rodzaj Cladosporium spp. cechowa³a œrednia, a Fusa- Penicillum, Mucor i Candida.
rium spp., Mucor spp. i Scopulariopsis spp. najni¿sza Stopieñ zaka¿enia poszczególnych stad by³ na ogó³ podatnoœæ na hamuj¹ce dzia³anie Enizolu (tab. 1). niski, przy czym najczêœciej izolowano grzyby Antygrzybicz¹ skutecznoœæ badanego preparatu po- dro¿d¿opodobne z rodzaju Candida zaliczane do gru- twierdzaj¹ równie¿ jego w³aœciwoœci bójcze. Minimal- py C. non-albicans, takie jak: C. krusei, C. parapsilo- ne stê¿enie (MFC) w tym zakresie, by³o zró¿nicowa- sis i C. lusitaniae (tab. 2-4). C. albicans wystêpowa³a ne i zale¿a³o od rodzaju badanego szczepu. Jedynie jedynie na b³onach œluzowych jamy dziobowej gêsi ze w przypadku grzybów z rodzaju Mucor i Scopulariop- stada III (tab. 4). Efektywnoœæ procesu dezynfekcji sis stosowane stê¿enia Enizolu (do 150,0 µgml–1) oka- oceniona na podstawie zmian stopnia kolonizacji flo- za³y siê nieskuteczne (tab. 1). Równolegle testowana r¹ grzybicz¹ b³on œluzowych przebywaj¹cych tam pta- wra¿liwoœæ dro¿d¿aków z rodzaju Candida (tab. 1) ków by³a stosunkowo wysoka. Trzy dni po odka¿aniu klasyfikowa³a je do grupy drobnoustrojów stosunko- stwierdzono (tab. 2-4) eliminacjê z b³on œluzowych wo opornych (9,5 µgml–1 MIC, 37,5 µgml–1 MFC) na jamy dziobowej gêsi Cladosporium spp. (stado II), dzia³anie Enizolu. W dostêpnym piœmiennictwie sto- Aspergillus fumigatus (stado II), Epicoccum spp. (sta- sunkowo ma³o jest danych odnoœnie oceny in vitro do II) oraz wyraŸne obni¿enie stopnia kolonizacji przez aktywnoœci substancji czynnej Enizolu – enilkonazo- Penicillium spp. (stado I i II), Acremonium spp. (stado lu. Ustalono (26), ¿e podobnie jak w obecnych bada- I i II) i Beauveria spp. (stado II), a tak¿e dro¿d¿aki niach, preparat ten charakteryzuje siê wysok¹ skutecz- z rodzaju Candida (stado I i II).
Tab. 2. Aktywnoœæ Enizolu w badaniach in vivo – stado I spp. (stado I i II), Beauveria spp. (sta- przypadków izolacji Penicillium spp.
(stado I) i Candida spp. (stado I i II).
Objaœnienia: I termin – materia³ pobrany przed dezynfekcj¹, II termin – materia³ ³y zdolnoœæ do wzrostu i namna¿ania pobrany 3 dni po dezynfekcji, III termin – materia³ pobrany 10 dni po dezynfekcji; siê (Fusarium spp.).
* Liczba ptaków, od których izolowano okreœlony gatunek grzyba (na 10 sztuk bada- Tab. 3. Aktywnoœæ Enizolu w badaniach in vivo – stado II Tab. 4. Aktywnoœæ Enizolu w badaniach in vivo – stado III (tab. 2, 3) charakteryzuj¹ce siê raczej Drugi termin badania, tj. 10 dni po dezynfekcji (tab. spektrum aktywnoœci w stosunku do strzêpkowych 2-4), potwierdzi³ w wiêkszoœci przypadków wra¿liwoœæ grzybów oportunistycznych. Wstêpne badania aplika- badanych grzybów na Enizol. Na b³onach œluzowych cyjne potwierdzi³y skutecznoœæ preparatu, poszerza- ptaków nie wykazywano nadal obecnoœci Cladospo- j¹c nawet jego oddzia³ywanie o rodzaj Candida, a tak- rium spp. (stado I), Alternaria spp. (stado II), Asper- ¿e, co wykazano we wczeœniejszych doniesieniach (7, gillus fumigatus (stado II), Epicoccum spp. (stado II), 28) Trichophyton spp. i Microsporum spp. Nale¿y wiêc przypuszczaæ, ¿e Enizol mo¿e znaleŸæ zastosowanie bloodstream isolates of Candida. Clin. Microbiol. Infect. (Suppl. 1) 2004, jako preparat biobójczy, s³u¿¹cy do skutecznego eli- minowania grzybów ze œrodowiska bytowania ptaków, 16.Pfaller M. A., Sheehan D. J., Rex J. H.: Determination of fungicidal activi- ties against yeasts and molds: lessons learned from bactericidal testing and the need for standardization. Clin. Microbiol. Rev. 2004, 17, 268-280.
17.Reding P. T., Duke G. E.: Comparative pharmacokinetics of antifungal drug in domestic turkeys, red-tailed hawks, broad-winged hawks and great- -horned owls. Avian Dis. 1985, 29, 649-661.
1.Akan M., Haziroðlu M., Jˆlham Z., Sareyyûpoðlu B., Tunca R.: A case of 18.Redmann T., Schildger B.: Therapeutic use of enilconazole in broiler chicks aspergillosis in a broiler breeder flock. Avian Dis. 2002, 46, 497-501.
with aspergillosis. Dt. Tierärztl. Wschr. 1989, 96, 15-17.
2.Anon.: Clinafarm® Fungicide Technical Manual. Millsboro D. E.: Mallin- 19.Reece R. L., Taylor T. K., Dickson D. B.: Mycosis of commercial Japanese quail, ducks and turkeys. Aust. Vet. J. 1986, 63, 196-197.
3.Atasever A., Gümüºsoy K. S.: Pathological, clinical and mycological findings 20.Rex J. H., Pfaller M. A., Walsh T. J., Chaturvedi V., Espinel-Ingroff A., in experimental aspergillosis infections of starlings. J. Vet. Med. A 2004, 51, Ghannoum M. A., Gosey L. L., Odds F. C., Rinaldi M. G., Sheehan D. J., Warnock D. W.: Antifungal susceptibility testing: practical aspects and 4.Diekema D. J., Messer S. A., Hollis R. J., Jones R. N., Pfaller M. A.: Activi- current challenges. Clin. Microbiol. Rev. 2001, 14, 643-658.
ties of caspofungin, itraconazole, posaconazole, ravuconazole, voriconazole 21.Rochette F., Engelen M., Vanden Bossche H.: Antifungal agents of use and amphotericin B against 448 recent clinical isolates of filamentous fungi.
in animal health – practical applications. J. Vet. Pharmacol. Ther. 2003, 26, J. Clin. Microbiol. 2003, 41, 3623-3626.
5.Flemming R., Walsh T. J., Anaissie E.: Emerging and less common fungal 22.Rochette F.: The battle against aspergillosis. Poultry-Misset. 1985, 4, 54-57.
pathogens. Infecy. Dis. Clin. N. Am. 2002, 16, 915-933.
23.St-Germain G., Summerbell R.: Identifying Filamentus Fungi. A Clinical 6.Gümüºsoy K. S., Uyanik F., Atasever A., Çam Y.: Experimental Aspergillus Laboratory Handbook. Star Publishing Company, Belmont, California 1996.
fumigatus infection in quails and results of treatment with itraconazole. J. Vet.
24.Uchida K., Kokota N., Yamaguchi H.: In vitro antifungal activity of posaco- nazole against various pathogenic fungi. Int. J. Antimicrob. Agents 2001, 7.Hnilica K. A., Medleau L.: Evaluation of topically applied enilconazole for the treatment of dermatophytosis in a Persian cattery. Vet. Dermatol. 2002, 25.Van Cutsem J., Van Gerven F., Janssen P. A. J.: Le traitement de l’aspergillo- se experimentale par l’enilkonazole et par itraconazole. Bull. Soc. Française 8.Lin M. Y., Huang K. J., Kleven S. H.: In vitro comparison of the activity of de Mycologie Medicale 1989, 18, 55-59.
various antifungal drugs against new yeast isolates causing thrush in poultry.
26.Vanden Bossche H., Engelen M., Rochette F.: Antifungal agents of use in animal health-chemical, biochemical and pharmacological aspects. J. Vet.
9.Maertens J., Verbos M., Boogaerts M.: Assessing risk factors for systemic fungal infections. Eur. J. Cancer Care 2001, 10, 56-62.
27.Walsh T. J., Groll A., Jimenez J., Flemming R., Roilides E., Anaissie E.: 10.Meletiadis J., te Dorsthorst D. T. A., Verweij P. E.: Use of turbidimetric growth Infections due to emerging and uncommon medically important fungal pa- curves for early determination of antifungal drug resistance of filamentous thogens. Clin. Microbiol. Infect. 2004, 10, 48-66.
fungi. J. Clin. Microbiol. 2003, 41, 4718-4725.
28.Wawrzkiewicz K., Zió³kowska G., Sadzikowski Z.: Oznaczanie wra¿liwoœci 11.Mueller M., de la Peña A., Derendorf H.: Issues in pharmacokinetics and dermatofitów na preparaty przeciwgrzybowe cylinderkow¹ metod¹ rozcieñ- pharmacodynamics of anti-infective agents: kill curves versus MIC. Antimi- czeñ w agarze. Medycyna Wet. 2000, 56, 648-652.
crob. Agents Chemother. 2004, 48, 369-377.
29.White-Wheiters N., Medleau L.: Evaluation of topical therapies for the treat- 12.Odds F. C., Brown A. J. P., Gow N. A. R.: Antifungal agents: mechanisms of ment of dermatophyte-infected hairs from dogs and cats. J. Am. Anim. Hosp.
action. Trends Microbiol. 2003, 11, 272-279.
13.Orosz S., Frazier D. L.: Antifungal agents: a review of their pharmacology 30.Wyatt R. D., Hamilton P. B.: Candida species and crop mycosis in broiler and therapeutic indications. J. Avian Med. Surgery 1995, 9, 8-18.
chickens. Poultry Sci. 1975, 54, 1663-1666.
14.Pfaller M. A., Diekema D. J.: Rare and emerging opportunistic fungal patho- 31.Zió³kowska G., Tokarzewski S.: Wystêpowanie grzybów dro¿d¿opodobnych gens: concern for resistance beyond Candida albicans and Aspergillus fumi- w stadach gêsi reprodukcyjnych. Medycyna Wet. 2005, 61, 1181-1185.
gatus. J. Clin. Microbiol. 2004, 42, 4419-4431.
15.Pfaller M. A., Diekema D. J.: Twelve years of fluconazole in clinical practi- Adres autora: dr hab. Gra¿yna Zió³kowska, prof. nadzw. AR, ul. Aka- ce: global trends in species distribution and fluconazole susceptibility of demicka 12, 20-033 Lublin; e-mail: g.ziolkowska@ar.lublin.pl

Source: http://www.aviexpert.pl/files/20067s07920796.pdf