Programma LOAG SOMA1 “Delier”
Dhr. L. Boelaarts, klinisch geriater-opleider Medisch Centrum
Thema: Delier
ontvangst en aftekenen presentielijst ochtend
Pathogenese en medicamenteuze behandeling van het delier. State-of-the-art presentatie. Spreker volgt.
Vragen en discussie tussen de deelnemers van de dag en de cursusleiders. Interactief bespreken van medicamenteuze behandeling.
Inleiding door Dr. M.G. Kat, ouderenpsychiater afd. Geriatrie MCA en Dr. J.F.M. de Jonghe, neuropsycholoog afd. Geriatrie MCA over herkennen van verschillende vormen van bewustzijns- en aandachtsstoornissen.
Interactieve workshop met inleiders over bewustzijns- en aandachtsstoornissen.
11.15-11.30
Presentatie mw E. Elstak, geriatrie verpleegkundige consultdienst Geriatrie MCA/Drs. L. Boelaarts, klinisch geriater-opleider MCA over richtlijn delier en implementatie in dagelijkse praktijk op eigen verpleegafdeling en in consultdienst.
Bespreken resultaten van werkgroepen met aandacht voor de niet-medicamenteuze behandeling, taakverdeling met hoofdbehandelaar, coaching van verpleegkundigen team op de verpleegafdelingen in het ziekenhuis en het VMS project.
12.30-13.30 Lunch ( inclusief jNVKG ledenvergadering) 13.30-14.10
Presentatie herkennen en diagnosticeren delier. Gebruik van schalen hierbij, door Dr. M.G. Kat, ouderenpsychiater afd. Geriatrie MCA en Dr. J.F.M. de Jonghe, neuropsycholoog afd. Geriatrie MCA.
Werkgroep herkennen en diagnosticeren delier met gebruik maken van schalen.
15.00-15.15 15.15-15.45
Presentatie over differentiaal diagnose delier met dementie en depressie door Drs. L. Boelaarts.
Vragen aan het panel, wat is blijven liggen ?
Afsluiting dagprogramma. Uitreiking certificaten na aftekenen presentielijst middag
Leerdoelen:
Verdieping van de eigen kennis van en klinische ervaring met het delier syndroom. Wat moet de AIOS kennen: Bewustzijns- en aandachtsstoornissen, differentiaal diagnose hiervan. Gebruiken van schalen. Wel of niet en door wie ? Wat kan ik met de kennis opgedaan in wetenschappelijk onderzoek omtrent het delier. (Niet-)medicamenteuze behandeling van het delier voor gevorderden. Wat moet de AIOS kunnen: Herkennen bewustzijns- en aandachtsstoornissen, dd Gebruiken van schalen, wie gebruikt wat ? Hoe implementeer ik de richtlijn delier, hoe organiseer ik delierzorg in het ziekenhuis op de eigen en andere verpleegafdelingen ? Literatuur: Delirium in elderly adults: diagnosis, prevention and treatment. Fong T.G. et al. Nat.Rev.Neurol. 2009; 5:210-20. Motor subtypes of delirium: Past, present and future. Meagher D. Internat. Rev. Psychiat. 2009;21(1):59-73. Delirium and long-term cognitive impairment. Maclullich A.M.J. et al. Internat. Rev. Psychiat. 2009; 21(1): 30-42. Richtlijn Delier NVKG Hand- en leerboeken, relevante artikelen. Organic Psychiatry. A Textbook of Neuropsychiatry. Red. David A.S. etal. 4th ed, 2009. Wiley- Blackwell, UK. Handboek Ouderenpsychiatrie. Red. Van der Mast R. etal. 3de druk, 2010. De Tijdstroom, Utrecht. Ouderengeneeskunde. Red. Muris J.W.M., de Weerd-Spaetgens C.M.E.E. 2012. Bohn, Stafleu, van Loghum, Houten. Delirium in Old Age. Red. Lindesay J. etal. 2002. Oxford University Press, UK. Delirium in Critical Care. Page V., Wesley Ely E. (Series Ed. Vuylsteke A.) 2011. Cambridge University Press, UK. De werkgroep klinische gerontofarmacologie heeft ook een artikel geschreven over het gebruik van haldol. Je kunt dit raadplegen via de website van de vereniging.
Huiswerk:
1) Opsturen van vragen voor de cursusleiders. Met name vragen die voortkomen uit de eigen
klinische ervaring leveren een belangrijke input voor de cursusleiders.
2) Schrijf voor jezelf op hoe je nu een delier behandelt cq hoe je dat hebt geleerd te doen. Doe
dit voor het “typische” geagiteerde delier en voor het stille delier.
3) Lezen van de richtlijn Delier, zie literatuurlijst. Uiteraard behoeft deze richtlijn niet uit het hoofd
te worden geleerd maar is het de bedoeling dat de aios deze leest met als opdracht op te schrijven hoe de aios deze richtlijn zou implementeren in het ziekenhuis waar de aios als geriater gaat werken. Wat heb je er aan menskracht en middelen voor nodig ? Hoe zou je het organiseren ? Hoe positioneer je je eigen rol hierin en die van je consultdienst. Op welke punten zou jij de delierzorg zoals deze geregeld is in het ziekenhuis waar je nu werkt aanpassen ?
4) Lees de 3 artikelen uit de literatuurlijst onder het hoofdje “Te lezen literatuur”.
De overige literatuur is niet verplicht. Het is aan de deelnemers te bepalen of zij de handboeken als voorbereiding gebruiken. Zoals vermeld wordt basiskennis voor deze LOAG veronderstelt. De genoemde Nederlandstalige handboeken zijn gemakkelijk leesbaar en overlappen ten dele elkaar qua inhoud. Het ene boek heeft een redactie bestaande uit ouderenpsychiaters, het andere boek heeft veel bijdragen van klinisch geriaters en internisten(-ouderengeneeskunde). Iedereen kent de Engelstalige handboeken zoals Pathy, Brocklehurst ed. Deze zijn niet in de lijst genoemd. Een boek dat AIOS in het derde jaar van hun opleiding misschien (nog) niet kennen is het monumentale “Organic Psychiatry” van oorspronkelijk, Lishman.
Serving the people of north east Essex NORTH EAST ESSEX MEDICINES MANAGEMENT COMMITTEE Guidelines for Clinical And Prescribing Responsibility & “Traffic Light” Document INTRODUCTION This document was originally developed by the North Nottinghamshire Drugs and Therapeutics Committee and has subsequently been revised, adapted and accepted by Mid Essex and
Schoolboy Year 8/9 C Coxed Quad Scull Prince Alfred College Francis Kette, Isaac Partington, Stefan Athanasov, David McCappin, Cameron Burnett (cox) Prince Alfred College Ashley Fitch, Henry Worrell, Max Vasileff, Callum Powell, Thomas Burton (cox) Time : _____ : _____ . _____ Margins : ____________ ____________ ____________ Schoolboy Year 8/9 B Coxed Quad Scull Christian Brothers